De volgende sociale verkiezingen komen er langzaam aan. De verkiezingen zullen worden gehouden tussen 13 mei 2024 en 26 mei 2024. Deze data lijken nu nog ver af, maar de start van de procedure, op dag "X-60", komt steeds dichterbij. De tweede bijdrage in onze reeks over de sociale verkiezingen gaat over de eerste fase, de "X-60"-kennisgeving. We vestigen de aandacht op mogelijke geschillen over de bepaling van de technische bedrijfseenheid. Tot slot bespreken we kort de begrippen leidinggevend en kaderpersoneel.
De dag X-60 : eerste formaliteiten
De zogenaamde pre-electorale fase begint officieel op dag X-60. De eigenlijke verkiezingsfase loopt van dag X (dag waarop de aankondiging van de verkiezingsdatum wordt aangeplakt) tot dag Y (dag van de verkiezingen). Afhankelijk van de werkelijke datum van de sociale verkiezingen zal dag X-60 tussen 15 en 28 december 2023 vallen. Deze datum markeert de eerste formaliteiten die moeten worden vervuld.
Op dag X-60 moet de werkgever de ondernemingsraad en het CPBW
, of indien deze er niet zijn, de vakbondsafvaardiging informeren over:
- de bepaling (en het aantal) technische bedrijfseenheden (TBE);
- het aantal personeelsleden per categorie (arbeiders, bedienden, met inbegrip van kaderleden en leidinggevende personeel, jonge werknemers) dat werkzaam is in de onderneming op dag X-60;
- de functies van het leidinggevend personeel;
- de functies van de kaderleden (alleen in de context van een procedure voor de verkiezing van een ondernemingsraad en tenzij de onderneming minder dan 30 werknemers heeft op de dag dat de informatie wordt verstrekt); en
- de dag van aanplakking van het bericht dat de datum van de verkiezingen aankondigt (dag X) en de voorgestelde datum van de verkiezingen (dag Y).
Opgepast – Deze informatie moet schriftelijk worden meegedeeld door middel van een document dat is opgesteld volgens het wettelijke model. Indien er geen ondernemingsraad, CPBW of vakbondsafvaardiging is, moet de werkgever dit document aan de werknemers meedelen door het aan te plakken in de verschillende afdelingen of departementen van de onderneming of via elektronische weg (voorwaarde is dat alle werknemers tijdens de normale werkuren toegang hebben tot dit document). De werkgever moet deze informatie ook meedelen via de webapplicatie van de FOD Werkgelegenheid.
Onder de drempel, uit de problemen?
Wettelijk gezien is een onderneming enkel verplicht om de verkiezingsprocedure te starten wanneer ze voldoet aan de voorwaarden om sociale verkiezingen te organiseren. In onze vorige bijdrage vermeldden we dat een sociaal overlegorgaan (ondernemingsraad en/of CPBW) alleen moet worden opgericht als de onderneming tijdens de referentieperiode een minimumaantal werknemers tewerkstelt.
Als deze bezettingsdrempel niet wordt bereikt, moet de procedure niet worden gestart. Bijgevolg hoeft de werkgever de kennisgeving van X-60 dagen niet in te vullen, aan te plakken of mee te delen.
Onze tip – Als organen werden opgericht naar aanleiding van de vorige sociale verkiezingen, raden we aan deze organen te informeren over het feit dat de drempel niet langer is bereikt. Dit maakt deel uit van goed sociaal overleg en helpt geschillen te voorkomen. Als het aantal werknemers in de onderneming onder de 100 daalt, maar nog steeds 50 of meer bedraagt, moet de procedure gestart worden voor de verkiezing van een CPBW, dat dan enkele van de bevoegdheden zal uitoefenen die normaal aan de ondernemingsraad worden toegekend.
Geschil over de TBE: wie heeft het laatste woord?
De eerste schriftelijke mededeling over uw TBE op dag X-60 leidt vervolgens tot overleg met de ondernemingsraad, het CPBW of, bij gebrek daaraan, de vakbondsafvaardiging, in het bijzonder over het aantal geplande TBE’s. Een doeltreffende dialoog beperkt het risico op geschillen na de definitieve beslissing van de werkgever over de afbakening van de TBE. Deze beslissing moet uiterlijk op dag X‑35 worden genomen.
De beslissing van de werkgever op dag X-35 kan echter nog worden aangevochten door de betrokken werknemers en de representatieve werknemersorganisaties. Het beroep moet uiterlijk op dag X-28 worden ingediend bij de arbeidsrechtbank.
Wat gebeurt er daarna? – De arbeidsrechtbank doet binnen 23 dagen na ontvangst van het beroep uitspraak. Tegen deze beslissing is geen beroep mogelijk.
Zit het leidinggevend en het kaderpersoneel in hetzelfde schuitje?
Op dag X-60 moet de werkgever de functies van het leidinggevend en kaderpersoneel (indien van toepassing) al communiceren. Merk op dat deze concepten een heel verschillende rol in de sociale overlegorganen impliceren en niet met elkaar verward mogen worden.
De werkgever duidt onder het leidinggevend personeel de personen aan die hem zullen vertegenwoordigen in de sociale overlegorganen. Deze personen kunnen zich dus geen kandidaat stellen bij sociale verkiezingen en hebben geen stemrecht.
Kaderleden daarentegen hebben stemrecht en kunnen zich kandidaat stellen bij sociale verkiezingen. Ze hebben een eigen vertegenwoordiging in de personeelsafvaardiging, op voorwaarde dat er op dag X minstens 15 van hen in de onderneming aanwezig zijn.
Te vermijden – De functie van leidinggevend personeel is onverenigbaar met de functies van preventieadviseur en vertrouwenspersoon. Deze onverenigbaarheid kan het aantal personen dat deel kan uitmaken van de werkgeversdelegatie verminderen. Zorg er dus voor dat u iemand in een leidinggevende functie niet vergeet, zodat u geen vertegenwoordiger tekortkomt.
Wordt vervolgd
In onze volgende bijdrage belichten we de gevreesde occulte periode, die start in januari 2024.
Het Eubelius Focusteam Sociale Verkiezingen staat klaar om u door de sociale verkiezingen 2024 heen te helpen met juridisch advies, bijstand bij onderhandelingen en begeleiding en vertegenwoordiging bij procedures.
